czwartek, 28 listopada 2013

Nasza szkoła :)




Polskie Gimnazjum Państwowe w Rybniku - najstarsza na ziemi rybnicko-wodzisławskiej szkoła średnia, obejmowała zasięgiem swojego oddziaływania znaczne obszary - poza miastem, także i wiejskie - po Odrę, Olzę i Bierawkę. Uczniowie do szkoły przyjeżdżali pociągami, na rowerach lub przychodzili pieszo.
Rybnik, w czasie kiedy budowano szkołę, należał już do większych miast na Górnym Śląsku i stanowił ważny ośrodek administracyjny (w 1910 r. Liczył 11.656 mieszkańców). Miasto swój byt zawdzięczało górnictwu węgla kamiennego i towarzyszącemu mu przemysłowi. W otoczeniu Rybnika od 1792 r. budowano kopalnie, wyrastały szyby górnicze i hałdy, a wokół nich liczne "familoki".
W Rybniku różnicowała się ludność, gdyż na ten teren licznie napływali Żydzi i Niemcy. Ci ostatni opanowali administrację samorządowa i szkolnictwo. Przyjmując dane spisu ludności z 1910 r. w Rybniku na 11 656 mieszkańców, językiem polskim posługiwało się 4239, językiem niemieckim 6485, a tzw. dwujęzycznych (posługujących się zarówno językiem polskim, jak i niemieckim) było 932. Polacy prawie wszyscy deklarowali przynależność do Kościoła katolickiego. Trudno powiedzieć ilu w tym czasie było Żydów w Rybniku, bo ci podczas spisów ludności wskazywali na język niemiecki jako ojczysty. Odniesieniem w tym przypadku mogło być deklarowanie się 364 osób jako wyznawców religii mojżeszowej. Wśród Niemców zdecydowanie dominowali ewangelicy.
Władze pruskie wspierające Niemców, oddziaływały na pozostałych Ślązaków społeczno-ekonomicznymi bodźcami germanizacyjnymi. Nasilały się one w miarę rozwoju przemysłu i urbanizacji sprzyjających osadnictwu na tym terenie głównie Niemców. W tym zderzeniu z nową rzeczywistością, budziła się świadomość narodowa mówiących tutaj po polsku Ślązaków. Wyraziła się ona w tworzeniu polskich organizacji zawodowych, spółdzielczych i katolickich o charakterze kulturalno-oświatowym. Powstało więc najpierw (ok. 1895 r.) Towarzystwo Polsko-Katolickie i Czytelnia Ludowa kierowana przez adwokata dra Feliksa Białego, a nieco później Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" zobowiązujące swoich członków do zapoznawania się z historią literatury polskiej, upowszechniania polskich wydawnictw oraz do organizowania odczytów na temat polskiej przeszłości narodowej.
Prawdziwym jednakże bastionem niemczyzny w Rybniku, wedle zamysłu władz oświatowych miała być prywatna szkoła zawodowa dla chłopców przekształcona w 1908 r. na niemieckie gimnazjum, które w 1910 r. otrzymało nowy budynek przy dzisiejszej ulicy Kościuszki. Te próby germanizacji nie powiodły się, gdyż wielu uczniów z polskich rodzin nie dało się zniemczyć. Rybnik powrócił do granic niepodległej Polski dopiero po III Powstaniu Śląskim. Uroczyste przejęcie powiatu rybnickiego przez władze Odrodzonej Polski nastąpiło 4 lipca 1922 r. Większość obywateli miasta w tym czasie ledwie wiązała koniec z końcem, gdyż na lata dwudzieste przypada okres kryzysu gospodarczego, chociaż, jak wspominają dawni absolwenci, w wielu domach oszczędzano na wszystkim, by zebrać pieniądze na opłacenie czesnego i syna wykształcić, bo prestiż matury w tym czasie był ogromny.
I LO im. Powstańców Śląskich w Rybniku !

Zobacz lip dub naszej szkoły !


http://www.youtube.com/watch?v=c2Di3WxARAY


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz